Alm. Schokolade (f), Fr.Chocolat (m), İng. Chocolate Tr. Çikolata
Kakao kabuğunun içinden çıkarılan çekirdeklerin kurutulduktan sonra kavrulup öğütülmesiyle elde edilen, kuvvetli bir besin maddesi.
Kakao, dönerli fırınlarda kavrularak tatları ve kokuları güzelleştirilir. Kavrulan çekirdekler kırma makinasında ufalanıp küçük kırıntı hâline getirilir. Kırılma anında çekirdekten ayrılan ince kabuklar, makinanın sağladığı yel sâyesinde bir tarafa ayrılır. Fırında yakıt olarak kullanılır. Elde edilen kakao kırıntılarından çikolata yapılır. Kırıntılar ağır çelik değirmen taşları arasında öğütülerek yarı sıvı bir hamur hâline getirilir. Öğütme ânında meydana gelen ısı, kırıntılarındaki bitki yağını eritir, hidrolik cendereler kakao yağı denen bu yağı hamurdan ayırır. Yağdan ayrışan hamur, kalıplara dökülerek, soğuduktan sonra, acı çikolata elde edilmiş olur. Kalıplar hâlinde elde edilen madde ince olarak öğütülür, piyasada satılır. Çikolataya biraz şeker, süt, kakao yağı, vanilya, tarçin katılarak özel bir tat verilir. Bunlar hususî bir makinada karıştırıldıktan sonra sıcak bir yerde bir müddet bekletilir. Daha sonra özel makinalardan geçirilerek bildiğimiz çubuklar hâlinde çikolata elde edilir.
Çocuklar tarafından çok sevilen çikolata, fazla yendiğinde hırçınlık yapmakta, vitaminsizliğe sebep olmaktadır. Ayrıca migrenli hastalara tavsiye edilmemektedir.
EN PAHALI 5 ÇİKOLATA
CHOCOPOLOGIE
Creator: Knipschildt
Cost: $2,600 per pound
Location: Norwalk, Connecticut
NOKA
Creator: Noka Vintages Collection
Cost: $854 per pound
Location: Dallas, Texas
DELAFEE
Creator: Delfee©
Cost: $504 per pound
Location: Neuchatel, Switzerland
RICHART
Creator: Richart ©
Cost: $120 per pound
Location: Lyon, France
GODIVA
Creator: Godiva “G” Collection
Cost: $117 per pound
Location: New York City, New York
ÇİKOLATA VE SAĞLIK
Çikolata sağlık için gerekli birçok mineral, kalsiyum, fosfor, magnezyum, demir, çinko ve bakır içerir. Ancak tabii ki, çikolata içeriğindeki bol şeker ve kalori değeri nedeniyle, sağlıklı yiyeceklerle kıyaslanamaz.
Dilinizin üstünde saf bir parça çikolatayı, yavaş yavaş eritip, o coşku verici tadı sindire sindire almak hayatın oldukça keyif verici yanlarından biri değil midir?
Çikolata tarihte zaman zaman katı kurallı gruplar tarafından yasaklandı. Aztekler çikolatanın afrodizyak olduğunu düşünüyordu. Bu yüzden, içinde çikolata olan tüm yiyecekleri, kesin bir biçimde kadınlara yasakladılar.
Çikolata sadece muhteşem lezzetli bir yiyecek değil, aynı zamanda yararlı da. Çikolatanın kanseri önlemede, kalp hastalıklarını engellemede, bağışıklık sistemini kuvvetlendirmede rol oynadığı belirtiliyor. Aynı zamanda duygusal anlamda da kendimizi iyi hissetmemizi sağlıyor.
Çikolatalı lezzetler 3000 yıl önce Amerikan Aztek ve Mayalar çikolatanın elde edildiği, kakao tanelerinin yetiştiği, kakao ağacını theobroma‘yı yetiştirdiler.
Çikolata ağzına kadar, polyphenol diye adlandırılan ve içinde procyanidins, epicatechin, catechin olan antioksidan bileşim dizileriyle dolu. Meyve, sebze, şarap ve çay da polyphenol içeriyor. Fakat çikolata ve kakao hayrete düşürecek kadar çok miktarda polyphenols içeriyor. Düşünsenize aynı miktardaki polyphenolü ya bir parça sütlü çikolatadan ya da beş porsiyon meyve ve sebzeden alabiliyoruz.
36 gr kakaodan üretilen ürünlerdeki polyphenol içeriği:
Sütlü çikolata - 300 mg
Bitter çikolata - 700 mg
Kakao tozu - 1,300 mg
POLYPHENOL NE İŞE YARAR?
Polyphenolun vücut üzerinde bir çok etkisi olduğu belirtiliyor. Her şeyden önce polyphenol, antioksidan. Antioksidanlar, çevre kirliliği, sağlıksız beslenme, alkol, uyuşturucu ve sigara gibi vücuda zarar verici şeylere karşı hücrelerin dirençlerini arttırmaya yarıyorlar. Çünkü bu gibi etkenler hücrelere zarar verip, kansere sebep olabilir, vücut sisteminin yaşlanmasını hızlandırırlar.
Polyphenol kardiyovasküler hastalıkların önlenmesinde de yardımcıdır. Kakao polyphenolü kanın incelmesine yardımcı olup, pıhtılaşmayı engellediği için kalp krizi ve felç olma riskini düşürür. Ayrıca yapılan çalışmalar, kakao polyphenolünün aynı zamanda bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesinde de etkin rol oynadığını ortaya koyuyor.
ÇİKOLATAYI KARŞI KONULMAZ YAPAN NE?
Bazen çok şiddetli bir şekilde çikolata arzu ederiz. Bazen kızgın ya da depresif olabiliriz. Fakat biraz çikolata yiyince, kendimizi daha iyi hissederiz. Çikolata phenethylamine (PEA) içerir. Phenethylamine ise sinir sistemini uyarır, bazı salgıların salıverilmesinin tetikler, ağrıları dindirir ve insanın kendini iyi hissetmesini sağlar.
MUTLULUK HİSSİ
Tabii çikolatanın içindeki yüksek şekeri ve kaloriyi de göz ardı etmemek gerek. Çikolata aynı zamanda cinsel uyarıcı ve keyif vericidir. Çikolata beyindeki serotonin seviyesini arttırır, ve mutluluk hissi verir. Kadınlar erkeklere nispeten çikolatanın bu özelliklerine karşı daha duyarlıdır. Kimyacılar çikolatanın içindeki maddelerin, insanın ruh hali üzerinde değer bir etki yarattığını söylüyorlar.
ÇİKOLATADAKİ KALORİ VE ŞEKER DURUMU NEDİR?
Acaba çikolata kalp için zararlı mı?
Bu sorunun yanıtı, kilo aldırıcı bir özelliği olduğu için, ne yazık ki “evet”. Çünkü çikolata, içeriğinde çok fazla şeker bulunduran, oldukça kalorili bir yiyecek. Tabii bu çikolatanın çeşidine de bağlı. İyi kalite çikolatalar kakao yağından yapılırlar ve kullanılan diğer doymuş yağlara nisbeten yaklaşık üçte bir daha az kalorilidirler. Ayrıcadoymuş yağlar kötü kolesterol (LDL) içerir, kandaki kolesterol miktarını yükseltirler. Ancak tüm çikolataların kakao yağından yapılmadığını unutmamak gerekir. Emin olmak için çikolatanın içeriğini okumakta fayda vardır.
Çikolatadaki şeker miktarı oldukça yüksektir. İçindeki işlenmiş şeker kandaki şeker seviyesini yükseltir ve kilo yapar. Diyabetik olanları, çikolatadan vazgeçemeyen ama şeker almak istemeyenler için alternatif olabilir.
Çikolata aynı zamanda uyarıcı bir madde olan kafein içerir. 45 gr siyah çikolata 30 mg, sütlü çikolata 10 mg, 250 gr sıcak çikolata ise 5 mg kafein içerir. 250 gr demli kahve 135 mg, kola ise 35 mg kafein içerir.
ÇİKOLATA SAĞLIKLI BİR YİYECEK Mİ?
Çikolata sağlık için gerekli birçok mineral, kalsiyum, fosfor, magnezyum, demir, çinko ve bakır içerir. Ancak tabii ki, çikolata içeriğindeki bol şeker ve kalori değeri nedeniyle, sağlıklı yiyeceklerle kıyaslanamaz.
